Jumat, 20 Januari 2012

"JAMITA"

I Timoteus 6 : 9-11

Huria ni Tuhanta Yesus Kristus..!

Adong do umpama batak mandok: Pat ni manuk paturengreng, marrara mata mida hepeng, sian umpama on boi buatonta kesimpulan, na mansai penting situtu do hepeng I, jala mempunyai daya tarik na mempesonakan, na boi manarik jolma I tu hangaluton. Adong do na mandok: hepeng do mangatur negara on, molo piningkiran sungguh mengherankan, barang na so berharga I boi mangatur ngolu ni jolma, toho ma nanidok ni angka na malo I, Hepeng on ima; Habang so marhabong mardalan so mar pat, manginsir so marimbulu, ibana do na umburju laos ibana do na jumungkat.
Mansai toho do pandohan on sipata, ai boi do rasahononta, songon dia pengaruh ni hepeng I di ngolunta siapari on, sonang manang susa jolma I tergantung tu adong do hepeng na manang dang, ala ni onma umbahen jotjot jolma I menghalalkan segala cara, laho mangalului hepeng i. Lapatanna manangko pe taho asal ma hepeng, manggabusi halak manang mangangkali pe taho asal dalan ni hepeng. Ise ulaning sian hita on na so olo mamora, jala ise na so olo mangomo ? Ra, sude do halak sai mangusahahon pangomoan jala mangalui hamoraon di bagasan ngoluna.
Marasing- asing do dalan ni ganup halak laho mangalului pangmoanna. Maragam cara ditahi jala diula laho mangeahi hamoraon i. Di falsafah ni halak Batak pe, termasuk do hamoraon songon sada sintasinta ni ngolu na ideal songon na tarida sian ungkapan “ Hamoraon, Hasangapon, Hagabeon”. Persoalanna nuaeng, beha do hita menilai angka pangomoanta manang hamoraon I ? Beha do hita mangadopi angka arta manang hepeng na adong di hita ? Ondo nanaeng tangkasanta di turpukta sadari on.

Nahinaholongan dibagasan goar ni Tuhanta,,!

Juara bagas do hita di ngolunta on, sitiop jala siramoti na pinasahat ni Debata, dipangke Jesus dohot angka siseanNa do hepeng, suang songoni nang si Paulus, hita pe tapangke do hepeng, alai dipaingot Jesus do hita taringot tu mara ni hepeng I, ala ni ima umbahen didok; Pasu-pasu ni Jahowa do mambahen mamora, jala dang mardongan hangaluton dibahen tu hita. Manang aha pe na adong di hita, hamoraon, hagabeon nang hasangapon, sude I dang milikta, milik ni Debata do, ala ni ima ingkon manta hita asa unang tapansuasaehon arta na pinasahat ni Debata, alai asa tapangke tu lomo ni rohaNa. Laos ido na tong diondolhon Apostel Paulus di suratna tu si Timoteus on, ala adong angka pangajari pargapgap na so marsitiopan tu hata na tingkos di tonga-tonga ni huria na parjolo I, na mangajari nasida mandok: ia di ula pe angka na denggan manang hadaulaton asa manjalo upah do, asa mandapot pangomoan, panghorhon ni on, boi do patubu kecendrungan materialisme manang gulutan di hepeng di huria na parjolo I (ay 3-5).

Huria ni Tuhanta Jesus…!
Diakui panurat ni buku on do ia hadaulaton memang sada sumber do i laho mandapot pangomoan (ay. 6.) Alai marasing do pangantusionna taringot tu pangamoan i ndang na gabe berupa “ kemewahan material”, alai asal ma sae tu haporluan ngolungolu siganup ari. Jala laos i do diajarhon Tuhan Jesus di Tangiang Ale Amanami : “ lehon ma di hami sadari on hangoluan siapari “ (tumangkas di bagasan bahasa Indonesia didok : makanan kami yang secukupnya). Hasabamon maradophon sinadongan sisongon i tung mansai godang lapatanna tu ngolu ni jolma asa boi malua sian ketergantungan tu angka rumang ni materi manag arta.

Adong 2 alasan na di kemukakan Apostel Paulus di turpukta on, unang bergantung hita tu materi/hepeng
a. Sada kenyataan do na so a dong agia aha taboan tu portibion (ay 7.a) Na marlapatan do i, ia angka materi/arta//hepeng/sinadongan i angka na ro doi muse ; ndang sada bagian na hakiki ni hajolmaon i. Jala ia tung godang pe angka arta tapapungu di hasiangan on, ndang marlapatan i molo dung mate hita; ndang tarboan hita i tu udean, tading do sudena I, marlapatan do i, na so kekal do arta i, parsatongkinan do.

b. Roha na holongan tu arta/hepeng, ido urat ni nasa hajahaton (ayat 10) jala hamoraon boi do gabe sada rumang ni pangunjungan di ngolu on (ayat 9). Molo taida angka na masa ditongatonga ni masyarakatta, masa pe angka perselisihan, perampokan, korupsi, dohot lan naasing, godangan i tubu marurat sian arta/hepeng do. Hape kenyataanna, hamoraon ndang menjamin hadameon manang hasonangan di ngolu on, angka parungkilon dohot angka permasalahan ni ngolu tong do godang tubu diangka na mora.

Nahinaholongan dibagasan goar ni Tuhanta Jesus..!
Turpuk on ndang na naeng mambahen paraloan tu angka na mora. Ndang na gabe ingkon hasogohononta angka arta/hepeng. Ndang na naeng dohonon ni turpuk on tu hita asa unang talului pangomoan. Alai na ringkot nuaeng, be ha do hita mandok mauliate tu Tuhanta na pasahathon i tu hita. So tung gabe tubu panghilalaan na so denggan taringot tu angka arta i, ai sudena i basabasa ni Debata do (I Tim. 4:4). Denggan jala badia do angka arta i (4:5), persoalan nuaeng beha do penilaianta jala sikapta mamangke saluhutna i. Ido umbahen di ayat na mangihut di toru ni turpukta on dipaandar do dalan laho mamangke angka arta i dohot denggan. Tu angka na mora, asa unang gabe hamoraonna i dihaposi melebihi Debata na pasahatton (ay 17); asa marroha na buas ai angka arta i na laho pangkeon do, laho nikmatan jala na girgir marsibasabasa (ay.18), memberi jala membagi. Ai marhite ido hita asa dapotan Pasu-pasu. Didok si Epicurus ahli filsafat Junani: “Jolma na so umboto mandok mauliate jala sabar di na otik, dang mungkin di boto I mandok mauliate jala sabar di na godang, asa ingkon sian mulai na metmet manang na otik do hita marsiajar mandok mauliate, asa taboto mandok mauliate di na godang.
Ala ni ima hamu nahinaholongan marhite turpukta sadari on dipaingot hita :

1.Marpanumpak do habisuhon, hapistaran, ulaon dohot halojaonta tu bahat ni angka arta/sinadongan na bot tapapungu/tasari. Betak hinorhon ni i do umbahen na marasingasing penilaianta taringot tu arta i, nang tu haroroan ni arta i di ngolunta. Beha do hita manimbangi i ?

2.Ndang na maralo hape angka arta i tu ngolu hakristenonta, jala songon i do ndang maralo hamoraon i tu haporseaonta. Gariada denggan do i di jolo ni Debata.
Alai tong do boi gabe manusai, manegai jala mambahen sursar ngolunta, molo so tapargunahon dohot denggan. Beha do sikapta laho mangadopi huhut mamangke angka arta/sinadongan na adong di hita asa unang masa sisongon i ?


3.Jotjot do tubu holso ni jolma na mandok, “ molo dang adong hepenghu, sai hira na so suman do na mangolu on” , nang pe ianggo haporluan ni ngoluna siapari cukup do nian. Di ngolunta sandiri pe ra jotjot do tubu pamingkirion sisongon i. Sian i tarida do, na so marnasae do ianggo sinadongan on di ngolunta. Tung maol do patubuhon roha na “merasa cukup”. Beha do manghasabamhon nasa na adong di hita jala pataridahon i di ngolunta ? Adong do pardomuan ni on tu pola hidup sederhana na nianjurhon ni pamarenta ?

4.Nuaeng on tung mansai ringkot do na menabung, isara ni Tabanas, dna, jala godang situtu do panghorhon ni on tu pendidikan ni angka dakdanak; apalagi mangeahi ngolu na naeng ro masa. Menabung i ma gerakan penghematan huhut parade angka na porlu tu tingki na mangihut. Alai di lain pihak, godang do on gabe sidalian di deba halak laho mangholit. Beha do hita marnida batasbatas ni na mangholit dohot na manabung ?

5.Boi do marhite angka arta/hepeng marmulia Goar ni Debata di portibion, lapatanna, gabe dipangke Debata arta/hepeng i songon sada alatNa marhite-hite hita. Alai olo do sabalikna gabe hinorhon ni arta/hepeng i ndang diargahon jolma i Debata. Dia ma perananta songon halak Kristen hita mangadopi angka situasi sisongon on ? Talusi ma ganup dibagasan rohanta be. Amen

RHL.Tobing

Tidak ada komentar: